Sławomir Hemerling-Kowalczyk, Prezes GIAP i członek zarządu Sputnik Software opowiada w rozmowie z ISBtech o aktualnych zmianach na rynku i przedstawia strategię działania spółki wobec wyzwań nowej rzeczywistości.
Jak układa się współpraca sektora publicznego z biznesem? Jakie są oczekiwania jednostek administracyjnych?
Analizując prężnie rozwijający się rynek rozwiązań technologicznych trudno nie zauważyć specyfiki jaką rządzi się sektor GovTech. Uwarunkowania prawne kształtują przestrzeń do współpracy biznesu i administracji publicznej, która wymaga niezwykłej elastyczności od dostawców usług IT.
Zwinność po stronie biznesu w sektorze GovTech jest warunkiem koniecznym. Produkty oferowane dla administracji publicznej muszą być zgodne z prawem, a więc zaprojektowane tak, aby była możliwość dostosowania ich do zmieniających się przepisów. Mimo tego, że klientami końcowymi są jednostki administracyjne lub samorządowe oraz cała społeczność lokalna, decyzję o potencjalnej współpracy podejmują gminy. Zmienić ją będą mogli dopiero następcy, ale już po kolejnych wyborach, co skutkuje brakiem elastyczności popytu w krótkim okresie.
Sprzedaż w administracji często odbywa się za pośrednictwem przetargów, ale są też przypadki, w których postępowanie przetargowe nie są wymagane. Przetargi działają w ramach ustawy o zamówieniach publicznych, która cały czas się zmienia. Ewoluuje też sam proces sprzedażowy, który wcześniej stopniowo, a teraz pełną parą, przenosi się do internetu. Ostatnio większość przetargów odbywa się zdalnie, a otwarcia ofert są relacjonowane na żywo w serwisie YouTube. Ponadto niemal każdy urząd już posiada własną platformę przetargową.
Spółki z naszej grupy już przed pandemią wprowadzały w proces sprzedaży i obsługi posprzedażowej zdalne prezentacje, szczególnie z uwagi na lokalizację naszych klientów i pracowników w miastach na terenie całej Polski, dlatego przejście na tryb zdalny odbyło się u nas dość naturalnie. Dużo trudniejsze było to dla urzędników, którzy często przy komputerach nie posiadali mikrofonów, nie mówiąc o kamerach. Najlepszym rozwiązaniem dla każdej ze stron okazała się organizacja spotkań w salach konferencyjnych. Naszym najważniejszym krokiem w stronę klientów stało się uruchomienie systemu webinariów. Coroczne seminarium firmy GIAP, które wcześniej odbywało się w Katowicach, w tym roku także będzie przeprowadzone w formie online.
Jakie trendy można obecnie zaobserwować na polskim rynku GovTech?
Jeszcze kilka lat temu administracja publiczna dysponowała ogromnymi środkami finansowymi z funduszy Unii Europejskiej, co pozwalało uruchamiać po kilka procesów innowacyjnych i równolegle wdrażać różne rozwiązania technologiczne. W tej sytuacja istniało tak duże zapotrzebowanie, że konkurencji na przetargach praktycznie nie było, a każdy dostawca usług IT dla sektora publicznego mógł szybko znaleźć chętnego klienta.
Nowa perspektywa budżetu UE powoduje drastyczne zmniejszenie liczby przetargów na rozwiązania IT w administracji publicznej w ciągu najbliższych 2-3 lat, a więc bardzo pozytywny dotąd trend ulegnie zmianie. Już dzisiaj postępowania przetargowe zbierają po 5-7 firm konkurencyjnych. Negatywnym skutkiem tego zaczyna być walka ceną, co może odbić się na kondycji finansowej spółek z rynku IT w administracji publicznej.
W ten sposób rosnąca konkurencyjność powoduje, że już dotychczas wąski rynek zamyka się jeszcze bardziej dla nowych graczy. Tymczasem od niedawna zaczynamy obserwować starzenie się polskich firm sektora GovTech. Spółki konkurentów albo zostaną przejęte przez dzieci obecnych właścicieli lub sprzedane, albo upadną.
Jakie produkty cieszą się największym zapotrzebowaniem?
Największym zainteresowaniem wśród urzędów obecnie cieszą się dwie kategorie produktów. Pierwsze to są produkty związane ze zdalnym dostępem do urzędu czyli e-usługi. Udostępnienie tego kanału komunikacji obywatelom jest odpowiedzią na potrzeby mieszkańców. Wśród 2700 polskich gmin obecnie tylko ćwierć oferuje e-usługi. A dane wektorowe Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii są dostępne tylko w 319 gminach, z czego 200 wykorzystują do ich generacji oprogramowanie GIAP. Do drugiej kategorii zaliczymy różnego rodzaju rozwiązania automatyzujące wydawanie dokumentów i zarządzanie obiegiem dokumentacji w urzędzie poprzez jej cyfryzację.
Dzięki wdrożeniu takiego oprogramowania, samorząd podnosi komfort pracy urzędników, szczególnie w warunkach niedoboru kadr, i wielokrotnie przyśpiesza procesy wykonania złożonych zadań np. wydawania wypisów i wyrysów Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Poziom automatyzacji wydawania dokumentów z MPZP stanowi około 30-40 %, a z cyfryzacji danych planistycznych korzysta prawie połowa polskich samorządów.
„Warto również podkreślić rosnącą wagę produktów związanych z bezpieczeństwem. Obecnie kwestia ochrony wrażliwych danych przechowywanych na serwerach administracji publicznej jest priorytetem ponieważ większość operacji urzędowych jest wykonywana zdalnie. Fakt, że komputery zostały fizycznie zabrane z urzędów utrudnia informatykom prowadzenie regularnej kontroli sprzętu. Ryzyko podnosi też korzystanie z laptopów roboczych w celach prywatnych, szczególnie w przypadku instalacji dodatkowego oprogramowania.
Największych inwestycji w ciągu najbliższych lat spodziewamy się w obszarze bezpieczeństw IT i właśnie tutaj należy upatrywać sukcesu nowo powstałych spółek technologicznych.
Co jest kluczowym elementem strategii rozwoju Sputnik Software?
Kompleksową ofertę dla gmin z obecnych na rynku dostawców zapewnia tylko kilka wybranych. Jednocześnie większość firm sektora IT dla administracji publicznej oferuje tylko jedno rozwiązanie takie jak np. zarządzanie obiegiem dokumentów albo oprogramowanie finansowo-księgowe. Jedną z takich wyspecjalizowanych firm jest DSGS, która niedawno została przejęta przez Sputnik Software. Decyzja o przejęciu została podyktowana rosnącym zapotrzebowaniem na oprogramowanie do zarządzania budżetami dla sektora publicznego.
Opracowany przez DSGS Budżet 24 jest jedynym tego typu narzędziem na rynku umożliwiającym zdalne planowanie i zarządzanie budżetem w jednostkach administracji samorządowej i centralnej.
Aby dostarczyć naszym klientom najbardziej kompleksowe rozwiązania nieustannie pracujemy nad własnymi programami, ale staramy się też wyszukiwać produkty z dużym potencjałem, które widzimy na rynku. Przejęcie DSGS to tylko jeden z pierwszych kroków strategii rozwoju portfolio naszych usług. Obecnie kontynuujemy negocjacje z dwoma kolejnymi wyspecjalizowanymi dostawcami oprogramowania dla administracji. W marcu tego roku Sputnik Software stworzył grupę kapitałową z GIAP, której podstawową specjalizacją jest tworzenie oprogramowania GIS. Po połączeniu, dzięki uzupełnionej ofercie, łączne obroty spółek wzrosły prawie dwukrotnie. Po podpisaniu umów na realizację kilku dużych projektów dwukrotnie zwiększono zatrudnienie. Największym wspólnie realizowanym projektem grupy stał Podkarpacki System Informacji Przestrzennej o wartości ponad 47 mln zł.
