Rozsądna dyskusja o prawidłowości projektu ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (KSC) musi stawiać na szali wszystkie czynniki – bezpieczeństwo, interesy narodowe, ale też kwestie ekonomiczno-społeczne. Tymczasem w projekcie ustawy nie policzono rzetelnie jej potencjalnych kosztów rynkowych, szacowanych przez Audytel na niemal 44 mld zł, ocenił w rozmowie z ISBtech partner kancelarii Dentons Wojciech Kozłowski.
„Dyskutujemy o drugiej odsłonie projektu ustawy o KSC. Poprzednia i obecna wersja różnią się metodą dojścia, ale nie skutkiem. Tzn. pierwszy pomysł był taki, że podejmujemy decyzję o wykluczeniu z rynku danego dostawcę sprzętu 5G i strona dowiaduje się o tym po fakcie. Teraz, po słusznych zastrzeżeniach do pierwszego pomysłu, mamy sytuację, że rzeczywiście nie może być tak, że będziemy podejmowali decyzję w nietransparentnej procedurze, więc podejmiemy decyzję w transparentnej procedurze, ale jej transparentność będzie polegała na tym, że nie ujawnimy, dlaczego wyrzucimy dostawcę z rynku” – powiedział ISBtech Kozłowski.
Ocenił, że brak ujawnienia przyczyn decyzji o ewentualnym wyrzuceniu z rynku sprawiają, że prawa do odwołania stają się czysto iluzoryczne, gdyż nie można odwoływać się od czegoś, czego się nie zna.
„Zgodnie z tym projektem, sąd nie ma prawa ujawnić przyczyn, które kogoś eliminowały z rynku. Nie ma więc realnej szansy weryfikacji prawdziwości twierdzeń dotyczących istnienia ryzyka z tego prostego powodu, że sądowi takie podważające stanowisko mogłaby dostarczyć tylko strona. Jednak jak strona nie wie, dlaczego ją wykluczyli, więc nie może dyskutować z tymi powodami. Efektywnie mamy do czynienia z 'kwadraturą koła’ z bardzo realnymi konsekwencjami. Jeżeli zapadnie decyzja o charakterze efektywnie politycznym, że określonych dostawców sprzętu się z rynku eliminuje, to ona zapada po pierwsze – natychmiast. Po drugie – jeśli decyzja miałaby być po latach zmieniona, to nie zmieni tych skutków, które zajdą na rynku w międzyczasie” – wymienił partner kancelarii Dentons.
Stwierdził, że jedynym racjonalnym zachowaniem, jest przyjęcie pewnych założeń, co się stanie, gdyby wyrzucono z rynku w szczególności chińskich dostawców sprzętu 5G.
„W szczególności to o nich chodzi, choć teoretycznie można by sobie wyobrażać bardzo różnych dostawców, gdyż kryteria są bardzo ogólne. W tym celu została zrobiona analiza ekonomiczna Audytela. Wszystkie szacunki potencjalnych skutków zostały w efekcie niezależnie obliczone. A jeżeli dało się to obliczyć po stronie prywatnej, to pojawia się pytanie: dlaczego nie tylko nikt nie pokusił się o policzenie tego po stronie publicznej, ale w uzasadnieniu ustawy całe kategorie szkód i strat, które są podnoszone przez operatorów, Huawei, konsumentów, w ogóle nie są ujęte czy wyliczone. Są ogólne stwierdzenia, że przepisy wpłyną na ok. 100 operatorów, co i tak jest zaniżone, ale tu nie chodzi ,na ilu wpłyną, ale jak” – zaznaczył Kozłowski.
W jego ocenie, można tu mówić o „fundamentalnym zaniechaniu rzetelnego obliczenia kosztów społecznych i ekonomicznych tych przepisów”.
„Żeby rozsądnie rozmawiać, czy takie przepisy są prawidłowe, czy nie, to od razu trzeba stawiać na szali wszystkie czynniki – bezpieczeństwo, interesy narodowe, ale też kwestie ekonomiczno-społeczne. Można dyskutować, jak ten bilans wychodzi w momencie, jak się go rzetelnie policzy. W efekcie nasz przekaz główny jest taki, że pozornie zmieniono wiele, aby wszystko zostało po staremu. Nie policzono rzetelnie kosztów i wręcz usiłowano je ukryć. W analizie Audytela te koszty to niemal 44 mld zł. Przypomina się 'dziura Bauca’, tą nazwałbym 'dziurą Zagórskiego’ – to jest to, co zostało ukryte w projekcie ustawy, nie opisując jej skutków. Ich skala jest tak wielka, że trzeba dokonać świadomej decyzji, aby to ukryć. Dodatkowo pojawia się ryzyko roszczeń odszkodowawczych ze strony potencjalnych wyrzuconych z rynku, co tworzy dodatkowe ryzyko prawno-ekonomiczne na bazie chociażby polsko-chińskiej umowie o ochronie inwestycji” – podsumował partner kancelarii Dentons.
Wcześniej firma konsultingowa Audytel i kancelaria Dentons opublikowały raport „Prawne i ekonomiczne skutki ograniczenia konkurencji wśród dostawców sprzętu sieciowego 5G w Polsce”, w którym wskazują na wzrost cen na rynku telekomunikacyjnym, opóźnienia, spadek innowacyjności oraz możliwe spory prawne jako skutki potencjalnego wykluczenia Huawei z budowy 5G w Polsce. Łączna szacowana strata dla polskiej branży telekomunikacyjnej wyniesie niemal 15 mld zł w ciągu 5 lat. Dla całej polskiej gospodarki będą to szacowane szkody sięgające ok. 44 mld zł w okresie 2021-2030, oszacował Audytel.
(ISBnews/ ISBtech)
