Polska Wódka/Polish Vodka – chronione oznaczenie geograficzne – zostało objęte ochroną na dwóch ważnych rynkach azjatyckich: chińskim i wietnamskim.
Stowarzyszenie Polska Wódka szacuje jednak, że na razie tylko około 5% wódki produkowanej w Polsce spełnia kryteria definicji Polska Wódka/Polish Vodka. Potrzebna jest szeroka akcja informacyjno-promocyjna na temat polskich chronionych oznaczeń geograficznych, w tym Polskiej Wódki, oraz wspieranie ich producentów.
Unia Europejska wyraziła zgodę na umowę UE-Chiny, dotyczącą ochrony 100 europejskich oznaczeń geograficznych w Chinach i 100 chińskich oznaczeń w UE. Wśród chronionych w Chinach oznaczeń znalazła się Polska Wódka, a także m.in. Cava, Porto, Champagne, Ouzo, Feta, Irish Whiskey, Rioja, Brandy de Jerez, Scotch Whisky.
„Polska Wódka została włączona do grona pierwszych 100 europejskich chronionych oznaczeń geograficznych, które będą chronione na terenie Chin. To ogromny rynek i duża szansa dla producentów Polskiej Wódki” – podkreśla Michał Rzytki, Dyrektor Departamentu Jakości Żywności i Bezpieczeństwa Produkcji Roślinnej w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Polska Wódka jest jedyną rozpoznawalną polską marką globalną. 13 stycznia 2013 r. weszła w życie aktualnie obowiązująca definicja „Polska Wódka/Polish Vodka”, zgodnie z którą musi być ona wyprodukowana z tradycyjnych i pochodzących z Polski zbóż: żyta, jęczmienia, owsa, pszenicy, pszenżyta albo ziemniaków. Ponadto cały proces wytwarzania musi odbywać się w Polsce.
„Jako część międzynarodowego koncernu Pernod Ricard, doskonale rozumiemy wagę posiadania w naszym portfolio marek, które spełniają kryteria chronionych oznaczeń geograficznych pochodzących z różnych krajów. Wytwarzanie Polskiej Wódki to był naturalny wybór, przywilej, ale też obowiązki wynikające z wymogów prawnych, dotyczących lokalnego surowca, krajowego miejsca produkcji. Koszty są duże, a zainteresowanie polskiego konsumenta, wynikające głównie z niewiedzy czym jest oznaczenie geograficzne, nadal niewielkie” – mówi Maria Spuz-Szpos, Brand Director Global Polish Vodkas w Wyborowa S.A.
Polska Wódka to także ważny element w działaniach polskich gorzelni rolniczych, dla których możliwość przetwarzania tradycyjnych surowców pochodzących z Polski, wymienionych w definicji jest ważną częścią ich biznesu i może stanowić swoistą trampolinę ich rozwoju. W tej chwili działających gorzelni jest około 50, w tym część funkcjonuje sezonowo.
„Definicja Polskiej Wódki dała nam nadzieję na wzmocnienie działalności gorzelni rolniczych, które dzięki przetwarzaniu tradycyjnymi metodami surowców w niej wymienionych, uprawianych przez polskiego rolnika na polskiej ziemi, miałyby szansę wzmocnić swoją pozycję biznesową i być ważnym ogniwem w łańcuchu produkcji naszego najbardziej rozpoznawalnego na świecie trunku. Tak się na razie nie stało. Wierzymy jednak, że potencjał, jaki tkwi w chronionym oznaczeniu geograficznym Polska Wódka zostanie dostrzeżony przez producentów i konsumentów. Włączmy patriotyzm konsumpcyjny, zacznijmy chwalić się Polską Wódką, promujmy ją przede wszystkim w Polsce, ale też oczywiście w Chinach i Wietnamie, bo te rynki to ogromna szansa, której nie można zmarnować” – mówi Łukasz Karmowski, Prezes Związku Gorzelni Polskich.
Produkcja wódki czystej w Polsce (w przeliczeniu na 100% alkoholu) w 2020 r. wyniosła 970 tys. Hl (spadek o 7,7% w porównaniu do 2019 r.). Wartość eksportu czystej wódki z Polski w 2020 r. wyniosła 521 mln PLN, z czego do Chin 1,6 mln PLN (wstępne dane z bazy GUS). Udział wódek czystych w eksporcie polskich napojów spirytusowych wynosi około 75,7%.
„Polska jest pierwszym producentem wódki w UE i czwartym na świecie. Mimo to, Polska Wódka/Polish Vodka ciągle jeszcze stanowi niewielki procent jej produkcji i eksportu. Konieczne są więc szerokie akcje informacyjne na temat oznaczeń geograficznych, a także skuteczne działania instytucji kontrolnych. Musimy też odczarować Polską Wódkę na rynku krajowym i nadać jej należny jej status narodowego trunku. To produkt z założenia premium, z wyższej półki” – mówi Andrzej Szumowski, Prezes Zarządu Stowarzyszenia
Polska Wódka.
Wartość rynkowa oznaczeń geograficznych UE wynosi około 74,8 mld EUR i stanowi 6,8 % wartości rynkowej żywności i napojów z UE. Eksport unijnych oznaczeń geograficznych ma wartość 16,9 mld EUR, co stanowi 15,4 % całkowitego unijnego eksportu żywności i napojów.
W Unii Europejskiej zarejestrowanych zostało łącznie 242 napojów spirytusowych z chronionym oznaczeniem geograficznym. Mająca tradycje w produkcji win Francja posiada aż 53 takie oznaczenia, Portugalia – 11, Grecja – 15. Państwa z naszego regionu, czyli Niemcy mają zarejestrowane 33 oznaczenia, Węgry – 8, Litwa – 7. Dla porównania Polska, słynąca z produkcji napojów spirytusowych, posiada tylko dwa chronione oznaczenia geograficzne w tej kategorii. Są to: Polska Wódka/Polish Vodka oraz Wódka ziołowa z
Niziny Północnopodlaskiej aromatyzowana ekstraktem z trawy żubrowej.
Średnia cena produktu z chronionym oznaczeniem geograficznym jest o 2,57 razy wyższa niż produktu bez tego oznaczenia.
