Pod koniec 2023 roku 90 proc. energii w systemie ciepłowniczym na osiedlu Astronomów w Lidzbarku Warmińskim będzie pochodzić z odnawialnych źródeł energii. Na terenie należącym do Veolii Północ powstanie Ciepłownia Przyszłości wykorzystująca wysokosprawne układy pomp ciepła, instalacje fotowoltaiczne oraz system magazynów ciepła wysoko- i niskoparametrowego.
Pomysłodawcą oraz głównym wykonawcą jest polska firma Euros Energy. Projekt jest realizowany ze środków Funduszy Europejskich – Programu Inteligentny Rozwój, dysponowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. 31 maja wmurowano kamień węgielny pod tę innowacyjną i ważną dla ciepłownictwa inwestycję.
Prace przy inwestycji ruszyły w maju, a ich zakończenie zaplanowano na koniec października 2023 roku. Nowa ciepłownia, zwana Demonstratorem Technologii, będzie ogrzewała i dostarczała ciepłą wodę użytkową do większości budynków na Osiedlu Astronomów. Całkowita powierzchnia użytkowa wszystkich lokali mieszkalnych wynosi tam ponad 28 tys. m2. System ciepłowniczy będzie zasilany energią pochodzącą w ponad 90 proc. ze źródeł odnawialnych.
– Strategia Veolii zakłada, że w każdym z miast, gdzie działamy, do 2030 roku wyeliminujemy spalanie węgla, a w 2050 roku osiągniemy neutralność klimatyczną. Technologia Ciepłowni Przyszłości została zaprojektowana z myślą o maksymalnym wykorzystaniu lokalnie dostępnych odnawialnych źródeł energii. Zapewni to niemal pełną dekarbonizację systemu ciepłowniczego. To ważna dla nas inicjatywa, zmniejszająca nasz wpływ na środowisko oraz zwiększająca bezpieczeństwo dostaw ciepła dla mieszkańców. – mówi Frédéric Faroche, prezes zarządu, dyrektor generalny Grupy Veolia w Polsce.
Projekt w Lidzbarku Warmińskim na terenie Veolii realizuje Euros Energy, autorzy najwyżej ocenionej koncepcji przedstawionej w przedsięwzięciu NCBR „Ciepłownia Przyszłości, czyli system ciepłowniczy z OZE”.
W przedsięwzięciu „Ciepłownia Przyszłości, czyli system ciepłowniczy z OZE” poprzeczka została ustawiona naprawdę wysoko. W konkursie uzyskaliśmy udział energii ze źródeł odnawialnych na poziomie powyżej 90 proc. Teraz mogę już powiedzieć, że taki projekt nie tylko został rozpisany, ale praca nad nim właśnie się rozpoczęła. Jestem pewny, że od dzisiaj można stwierdzić, że w polskim ciepłownictwie możemy osiągać cele, które wyznacza strategia Europejskiego Zielonego Ładu. – mówi Wojciech Racięcki, dyrektor działu Rozwoju Innowacyjnych Metod Zarządzania Programami, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
Sercem Ciepłowni Przyszłości są nasze polskie pompy ciepła – sprawdzone i znane od lat urządzenia grzewcze. W opracowanej technologii Ciepłowni Przyszłości wydajne, rewersyjne pompy ciepła zintegrowano z trzema dolnymi źródłami: z powietrznymi wymiennikami ciepła, z niskotemperaturowym magazynem gruntowym oraz z wysokotemperaturowym magazynem wodnym. System zasilany jest energią elektryczną produkowaną bezpośrednio na miejscu z hybrydowych kolektorów słonecznych PVT oraz z pobliskiej instalacji fotowoltaicznej. W zimowe noce system wspierany jest energią elektryczną dostarczaną z Krajowej Sieci Elektroenergetycznej, w tym zakupioną z gwarancją pochodzenia z odnawialnych źródeł energii w ramach kontraktów typu Power Purchase Agreement (w skrócie PPA). – wyjaśnia dr inż. Tomasz Walczak, CTO Euros Energy.
Budowany system to innowacja, czego wynikiem jest finansowanie ze środków Funduszy Europejskich – Programu Inteligentny Rozwój, przyznanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Dzięki zastosowanemu magazynowania ciepła z lata na zimę gwarantuje, że minimum 80 proc. ciepła dostarczonego odbiorcom pochodzi ze źródeł odnawialnych.
Doświadczenia zdobyte w Lidzbarku Warmińskim wykorzystamy w innych naszych zakładach. Veolia term, będąca częścią Grupy Veolia, jest obecna w 60 miastach w Polsce. Jesteśmy partnerem dla samorządów, z którymi wspólnie szukamy rozwiązań energetycznych optymalnych dla danej lokalizacji. W każdym mieście ma to odzwierciedlenie w wyborze technologii oraz paliwa, które zastąpi węgiel. Obecnie prowadzimy inwestycje strategiczne, pozwalające na odejście od węgla, w kilkunastu miastach. W naszych działaniach zawsze priorytetem jest bezpieczeństwo energetyczne mieszkańców i akceptowalne dla nich warunki dostaw. – informuje Magdalena Bezulska, prezes zarządu Veolii term, spółki zarządzającej grupą, w skład której wchodzi między innymi dostarczająca ciepło w Lidzbarku Warmińskim Veolia Północ.
Celem przedsięwzięcia ogłoszonego w ubiegłym roku przez NCBR było opracowanie i demonstracja innowacyjnych technologii, umożliwiających taką modernizację istniejących systemów ciepłowniczych, aby powstała ciepłownia dostarczająca ciepło pochodzące ze źródeł odnawialnych. Wszystkie prace przygotowawcze opłaciły się! Zgłoszony przez nas projekt „Innowacyjnej ciepłownia OZE wraz z systemem sezonowych magazynów ciepła” otrzymał największą liczbę punktów, zajmując pierwsze miejsce na liście rankingowej. – wyjaśnia Paweł Poruszek, prezes zarządu Euros Energy.
W ramach przedsięwzięcia zmodernizowana zostanie również sieć ciepłownicza zbudowana jeszcze w latach 80. XX wieku:
Nowa infrastruktura wykonana zostanie w technologii preizolowanej i będzie mogła funkcjonować w temperaturze do 80°C. Dodatkowo, zgodnie z wnioskami zgłaszanymi przez władze samorządowe i mieszkańców spółdzielni, w każdym budynku zostanie zamontowany indywidualny węzeł cieplny pozwalający na precyzyjny pomiar zużycia ciepła w budynku. Stare węzły grupowe zostaną zlikwidowane. Jeden z budynków zostanie wyposażony w węzeł cieplny z możliwością produkcji chłodu, którego odbiorem szczególnie zainteresowani są mieszkańcy ostatniego piętra. – informuje Janusz Panasiuk, prezes zarządu Veolia Północ.
Znaczenie innowacyjnego projektu dostrzega również samorząd Lidzbarka Warmińskiego:
Projekt Ciepłowni Przyszłości wskazuje kierunek w obszarze produkcji energii, w jakim chcemy podążać w Lidzbarku Warmińskim. Planowany system nowoczesnych rozwiązań opartych o odnawialne źródła pozwoli nam niemal całkowicie wyeliminować użycie węgla do ogrzewania budynków i dostarczania ciepłej wody użytkowej w naszym mieście. Zastosowanie nowoczesnych i innowacyjnych rozwiązań przełoży się na poprawę jakości powietrza i lepsze warunki życia. Cieszę się, że współpraca z Grupą Veolia i Euros Energy pozwala nam realnie wpływać na ochronę środowiska i optymalizację kosztów utrzymania gospodarstwa domowego w Lidzbarku Warmińskim. – mówi Jacek Wiśniowski, burmistrz Lidzbarka Warmińskiego.
