15. edycja Forum Rynku Spożywczego i Handlu za nami

Dwa dni, szesnaście merytorycznych debat i ponad stu trzydziestu wyjątkowych prelegentów. Ponad 1800 uczestników stacjonarnie i online wzięło udział w jednym z najważniejszych wydarzeń dla branży spożywczej i HoReCa. 15. edycja Forum Rynku Spożywczego i Handlu odbyła się w dniach 7-8 listopada br. w hotelu Sheraton Grand Warsaw. W ramach wydarzenia wręczono nagrody w dwóch konkursach: Certyfikat Dobry Produkt 2022 oraz Food&Retail Awards.

Forum Rynku Spożywczego i Handlu to wydarzenie z udziałem najważniejszych i największych firm sektora spożywczego i HoReCa, mających realny wpływ na zmiany w tej dziedzinie. Spotkania w gronie ekspertów co roku przynoszą konstruktywne wnioski i diagnozy dotyczące przyszłości branży. Głównym hasłem tegorocznej edycji forum było Think Agile, obejmujące scenariusze dla branży w trakcie zawirowań geopolitycznych i finansowych.

Jakie perspektywy i wyzwania niesie za sobą postępująca inflacja? Jak w przyszłości będą wyglądać opakowania na żywność? Czy deficyt pracowników uniemożliwia utrzymanie ciągłości produkcji? Jak zarządzać firmą FMCG w obecnych czasach? Jakie szanse rozwojowe pojawiają się przed żywnością roślinną? Czy gastronomia podniosła się już po pandemii? Co wywołało falę konsolidacji? Które nowoczesne technologie sprawdzą się w branży spożywczej? Odpowiedzi na te i inne pytania szukali prelegenci wielowątkowych debat, podczas dwóch dni wydarzenia.

Forum otworzyła rozmowa Edyty Kochlewskiej, redaktor naczelnej portalu dlahandlu.pl oraz Jakuba Borowskiego, ekonomisty z Credit Agricole Bank Polska – głównego sponsora wydarzenia. W nawiązaniu do hasła tegorocznej edycji – Think Agile – tematem dyskusji były przyszłoroczne prognozy ekonomiczne, które, wedle zapewnień Borowskiego, są pozytywne.

Elementów, które wpływają na przyszłoroczne prognozy, jest dużo, m.in. odbudowa zapasów gazu, łagodna zima i sytuacja na rynku pracy. Może to zapewnić polskiej gospodarce łagodne lądowanie. Nie zgadzam się ze stwierdzeniem, że czeka nas gospodarczy kryzys. Wielki kryzys to załamanie wzrostu cen oraz wysokie, strukturalne bezrobocie. Tego nie przewidujemy. Największym wyzwaniem, z którym musimy się zmierzyć, jest inflacja. Przez ostatni czas nabraliśmy pokory, wobec tego tematu. Aktualnie przewidujemy, że inflacja będzie wynosiła w przyszłym roku ok. 10 proc. – silnych skoków już nie będzie. Konflikt w Ukrainie jest długotrwały i ma mocny wpływ makroekonomiczny. Końca wojny na razie nie widać. W związku z tym patrzymy w przyszłość długofalowo. – stwierdził Jakub Borowski.

Podczas sesji inauguracyjnej „Think Agile: Branża spożywcza zawsze zwinna” prelegenci – członkowie najważniejszych firm w branży spożywczej i HoReCa – dyskutowali o konsekwencjach drożejących surowców, zmianach proklimatycznych, rozwoju w cieniu inflacji i możliwościach w obliczu kryzysu.

To, co jest zagrożeniem, jest również szansą. Szukamy nowych rozwiązań, innowacji, impulsów, staramy się wykorzystywać szanse. Jeżeli chodzi o rynki zamienników mięsa, obserwujemy z ciekawością, co się dzieje. Mamy swoją wizję: chcemy, żeby żywność była jak najprostsza, jak najlepsza, z jak najmniejszym wpływem na środowisko. – mówił Paweł Nowak, prezes firmy GoodValley.

Nie mamy do czynienia z kryzysem, ale spowolnieniem gospodarczym. Czynnikiem, który ratował polską gospodarkę, był napływ uchodźców z Ukrainy. To dwa miliony dodatkowych konsumentów na rynku, co przełożyło się na wzrost popytu. Tego czynnika nie będziemy mieli już w przyszłym roku. – zauważył Robert Wawro, dyrektor operacyjny Grupy Maspex.

Doradzam, żeby łączyć kropki. Postawa gotowości do szybkiego reagowania jest, ale nie jest równomiernie rozłożona na różne części składowe biznesu. Mamy high technology gospodarstwa uczestniczące w bardzo nowoczesnych procesach logistycznych, współpracujące na bardzo wysokim poziomie, jeżeli chodzi o kulturę handlowo-biznesową ze swoimi odbiorcami, a z drugiej strony mamy pytania, po ile będzie miał węglowy w przyszłym roku. – wymieniał Kacper Nosarzewski, członek zarządu Polskiego Towarzystwa Studiów nad Przyszłością.

Podczas debaty rozpoczynającej wydarzenie poruszono również tematykę e-commerce w żywności. W dyskusji wzięli udział szefowie firm Bakalland i InPost, którzy wspólnie zainwestowali w markę FoodWell.

E-commerce w sprzedaży rośnie. Co prawda nadal obecnie najmniej dotyczy produktów żywnościowych, jednak tendencja jest taka, że e-commerce w żywności będzie rósł. A skład obecnego akcjonariatu FoodWell zapewne dodatkowo nas w tym wesprze. – zapewnia Marian Owerko, CEO i współwłaściciel spółki Bakalland.

Staram się patrzeć na to przez pryzmat czterdziestu kilku spółek, w które zainwestowałem. Ważne jest dla mnie posiadanie dobrego zarządu, sprawnego zespołu. Wtedy, jako inwestor, nie muszę nad tym wszystkim czuwać. Jednak mamy tu do czynienia z przejściem z kanału klasycznego na coś zupełnie nowego. Wiele spółek omnichannelowych czy e-commerce, w które zainwestowałem, funkcjonuje już samoistnie. – tłumaczył Rafał Brzoska.

Obecnie dużym problemem jest transport produktów do krajów, do których droga lądowa prowadzi przez Ukrainę, takich jak Kazachstan czy Turkmenistan. Ten i inne tematy związane z eksportem zostały poruszone podczas sesji „Eksport czasów przełomu: nowe kierunki, nowe możliwości”.

Putin pokazuje, że zboże może być narzędziem walki globalnej i terroryzowania niektórych społeczeństw, rządów, czy organizacji międzynarodowych. – mówiła Monika Piątkowska, prezes Izby Gospodarczej Handlowców, Przetwórców Zbóż i Producentów Pasz.

Cały czas staramy się dywersyfikować nasz eksport i sprzedajemy do ponad 100. krajów na świecie. To pozwala nam niwelować problemy i płynnie rozwijać eksport, jeśli nie w jednym kanale, to w innym – zauważyła dyrektor handlu SM Mlekpol. Równocześnie widzimy, że – jako Europa – stajemy się coraz mniej konkurencyjni na świecie. Produkty z Nowej Zelandii czy Australii są tańsze. Widać, że są coraz mniejsze zamówienia, widać spowolnienie na rynkach światowych. – Małgorzata Cebelińska.

W badaniu przeprowadzonym podczas sesji ponad 80 proc. uczestników zgodnie uznało, że obecnie głównym wyzwaniem dla firm spożywczych jest presja kosztowa, w tym wzrost cen energii i kosztów pracy.

Zielone zasady myślenia w produkcji i dystrybucji oraz w projektowaniu opakowań omawiano podczas sesji „Żywność i opakowania bez śladu – reduce, reuse, recycle”.

Proekologiczne inicjatywy powinny przełożyć się na redukcję kosztów, dzięki np. zmniejszeniu wagi opakowania, a także na zwiększony popyt, ale muszą funkcjonować odpowiednie, sprzyjające regulacje. Jak wynika z raportu firmy Nielsen na temat świadomości ekologicznej Polaków oraz preferencji zakupowych w 2021 roku, czyli zanim jeszcze wybuchł konflikt w Ukrainie i zanim pojawiła się wysoka inflacja, tylko 35 proc. Polaków deklaruje, że zwraca uwagę na aspekt ekologii i recyklingu, wybierając produkt w sklepie. Badania Nielsena pokazują też, że 60 proc. Polaków chce zmniejszyć wydatki na żywność. – powiedział podczas sesji Marek Piątkowski, dyrektor generalny firmy Bewa.

Przez ostatnie lata zmieniły się zapotrzebowanie i możliwości klientów. Obecna sytuacja gospodarcza – uszczuplone dochody, rosnące stopy procentowe i presja inflacyjna, ograniczają możliwości inwestycyjne i transformację technologiczną. Regularnie pojawiające się utrudnienia znacznie odbijają się na

kondycji naszej gospodarki. Według Tomasza Chróstnego, prezesa UOKiK, dzisiaj firmy muszą walczyć o dobrą relację z klientami, która oparta powinna być głównie na szczerości.

Mieliśmy do czynienia z innym rodzajem wyzwań. Jesteśmy krajem granicznym, co powoduje, że zarówno konsumenci, jak i przedsiębiorcy znaleźli się pod ogromną presją, która spowodowała spadek siły nabywczej i wzrost kosztów. W takiej sytuacji firmy muszą uporządkować procesy biznesowe i zadbać o relacje z dostawcami – uczciwość i transparentność, nie tylko wynikające z przepisów, muszą być zapewnione. – powiedział Tomasz Chróstny.

Zmiany w polskim ustawodawstwie, w tym podwyżka akcyz, dotknęły w ostatnim czasie producentów alkoholu. Najbardziej stratni są konsumenci wybierający małe formaty produktu, których ceny względem zeszłego roku mogą wzrosnąć o ponad 100 proc.

Nałożenie się wzrostu cen energii, cen materiałów – szczególnie szkła, kartonów i etykiet, kryzys wywołany przez Rosjan na terenie Ukrainy, 3-letnie konsekwencje COVID-u w Chinach dla gospodarki ogólnoświatowej, połączone z polityką akcyzową rządu, to stworzyło geometryczny skok: i niepokoju, i wzrostu cen, i różnych deficytów. – mówił Janusz Palikot, prezes Manufaktury Piwa, Wódki i Wina Tenczyńska Okovita oraz właściciel Browaru Tenczynek.

Wiele miejsca podczas forum poświęcono także transformacji branży mięsnej i coraz większemu udziałowi w rynku innych produktów niż mięso. Trzech na czterech uczestników forum uważa, że zamienniki mięsa mają największą szansę na sukces rynkowy. Producenci w branży mięsnej muszą reagować na zmieniające się trendy.

To jest rok pełen wyzwań. Sytuacja była wyjątkowo dynamiczna. Z taką zmiennością na rynkach zbóż, energii, czy innych surowców nie mieliśmy do czynienia od początku lat 90. Żaden z kryzysów, które wystąpiły, nigdy nie wpłynął w takim stopniu na zmienność surowców energetycznych, czy zbóż, które są elementem pasz. To zmusiło nas do tego, żeby działać zwinnie, szybko i skutecznie. Staramy się dywersyfikować, nie patrzeć tylko na jeden segment, ale dostarczać szeroką paletę produktów. Z tą paletą produktów jesteśmy multifoodem, co pozwala nam być partnerem do dyskusji z sieciami handlowymi. Nie przychodzimy z jednym produktem. – mówił podczas debaty „Transformacja branży mięsnej” Piotr Her, prezes SuperDrob.

Podczas sesji „GOZ i ROP, czyli kluczowe skróty dla branży FMCG i handlu” dyskutowano na temat systemu kaucyjnego i redukcji śladu opakowaniowego oraz przedstawiono dobre praktyki w branży. Jak pokazują badania, obecnie tylko 2 proc. plastikowych opakowań jest wykorzystywanych ponownie. Wedle synoptyków do 2025 r. 45 proc. Europejczyków będzie korzystało z systemu kaucyjnego plastikowych opakowań.

Sprzedawcy mają istotny wpływ na rozwój recyklingu. Z naszych obserwacji wynika, że najlepiej sprawdza się odbiór opakowań w sklepie. W mojej ocenie sprawny system oznacza możliwość wygodnego oddania opakowania. Jest to również szansa dla mniejszych placówek handlowych, które dzięki niemu mogą zyskać nowych klientów. Na Słowacji, gdzie system kaucyjny już wszedł w życie, małe sklepy były zachęcane do udziału w systemie. Od początku roku 2 tys. małych placówek, czyli do 300 mkw., zgłosiło się dobrowolnie do udziału w tym systemie. Recykling się po prostu opłaca. – podsumował Konrad Robak, Country&Business Development Manager Poland, TOMRA Collection Poland.

Zwieńczeniem pierwszego dnia wydarzenia była również uroczysta, wieczorna gala, podczas której wręczone zostały nagrody w dwóch konkursach. Ich laureatami zostały produkty, firmy i wydarzenia, wyróżniające się wysoką jakością i innowacyjnością, a jednocześnie często poszanowaniem tradycji i regionalnymi recepturami. Certyfikatem Dobry Produkt 2022 utytułowano 15 produktów z ponad 130. zgłoszonych. Logo konkursu, które znajdzie się na opakowaniach wyróżnionych produktów, ma pomóc konsumentowi w podejmowaniu jakościowych wyborów. W konkursie Food&Retail Awards redakcja portalspozywczy.pl przyznała osiem statuetek dla firm z sektora handlowego, spożywczego i HoReCa.

Wśród nagrodzonych znalazły się takie firmy jak: Bakalland, Buchcik, Chai Group, FoodJack, Grupa Polmlek, Grupa Maspex, HPP Tradebridge, La Fileja, Listny Cud, SOTI Natural, Mlekpol, Netto Polska, OneDayMore, Ovovita, Pepco, Pierogarnia Stary Młyn, Purella, PPL Koral, Primavika, PPH Temar, Przetwórnia Warzyw Michał Sznajder Gospodarstwo Rolne, Shopee Poland, Zagroda Szczęśliwych Zwierząt i Żabka Polska.