Szara strefa na rynku kasyn online w Polsce stale wzrasta. Blisko 79% grających w gry kasynowe online, według raportu firmy badawczej CXstream wykonanego na zlecenie Stowarzyszenia Graj Legalnie przyznaje, że korzysta z usług nielegalnie działających kasyn online.
Wartość obrotów całego rynku kasyn w Polsce w 2021 roku osiągnęła 43,4 mld zł, nie licząc szarej strefy na rynku stacjonarnym – wynika z szacunków ekspertów EY Polska, które podobnie jak CXstream przygotowało raport na zlecenie Stowarzyszenia Graj Legalnie. Blisko 20,1 mld z całości kwoty wyniosła wartość obrotów wygenerowana w szarej strefie przez internetowy rynek nielegalnych kasyn.
Polacy grają w szarej strefie
Wyniki badania dotyczącego szarej strefy wskazują, że wśród osób grających w gry kasynowe online, przeważa korzystanie z nielegalnych serwisów (79%). Jednak w porównaniu do 2020 roku zjawisko to traci nieznacznie na sile (spadek o 6 p.p.). Co więcej, 64% zupełnie pomija polskiego, legalnego monopolistę. Z kolei wśród ankietowanych kobiet, aż 7 na 10 przyznało, że gra wyłącznie u nielegalnych operatorów (71%). W przypadku mężczyzn wskaźnik ten wynosi 60%. Spadek o 8 p.p. zanotowano u graczy, którym zdarza się grać zarówno legalnie, jak i nielegalnie z 23% w 2020 roku do 15% w roku 2022.
Niezależnie od miejsca zamieszkania, 6 na 10 ankietowanych przyznaje, że zdarza im się grać wyłącznie u nielegalnych operatorów kasyn online. Największą część graczy, którzy decydują się na korzystanie z szarej strefy na rynku kasyn stanowią osoby 35-44 lata, gdzie aż 81% przyznaje, że gra wyłącznie nielegalnie.
Paweł Sikora, prezes Stowarzyszenia Graj Legalnie: – Brak rejestracji transakcji przez
nielegalnych operatorów kasyn online pozwala im uniknąć opodatkowania i w ten sposób uzyskać korzyści finansowe, ze szkodą dla sektora finansów publicznych oraz legalnie działających podmiotów, które są narażone na nieuczciwą konkurencję. Co więcej, najczęściej to podmioty zagraniczne oferują polskim graczom nielegalne gry kasynowe online, co utrudnia ich efektywne sankcjonowanie przez regulatorów w Polsce oraz prowadzi do transferu środków od polskich graczy za granicę.
Motywacje w grach kasynowych
Respondenci za najważniejszą motywacją do grania w gry kasynowe online wykazują chęć zarobienia pieniędzy. Na dalszych miejscach znalazły się poszukiwanie wrażeń, chęć przyjemnego spędzania czasu w pojedynkę oraz przełamanie monotonii i rutyny. Ponadto bardzo ważnym aspektem definiującym atrakcyjność gier kasynowych, szczególnie wśród osób korzystających z legalnych serwisów, jest możliwość wygrania pieniędzy. Na dalszych miejscach znalazły się takie cechy jak, różnorodność gier, szybkość rozgrywki oraz możliwość zagrania w dowolnym czasie.
Konsekwencje dla gospodarki
Występowanie szarej strefy niesie ze sobą istotne konsekwencje gospodarcze oraz społeczne. Mogą one objawiać się m.in. gorszą sytuacją sektora finansów publicznych, zaburzaniem konkurencji na rynku, mniejszą ilością lub niższą jakością dóbr publicznych oraz osłabieniem wzrostu gospodarczego. W debacie publicznej pojawiają się bardzo różne szacunki wielkości szarej strefy na rynku hazardowym. Niestety, najczęściej nie towarzyszą im szczegóły dotyczące zastosowanej metodyki lub zakresu wykorzystanych danych, co utrudnia dyskusję o faktycznej skali i ewolucji tego zjawiska oraz możliwości jego ograniczenia.
„Wyniki autorskiego podejścia ekonometrycznego EY Polska do badania wielkości szarej strefy na rynku kasyn i zakładów bukmacherskich online pokazują, że o ile w ostatnich latach udział szarej strefy w internetowym rynku kasyn i zakładów bukmacherskich spada, to poziom szarej strefy w ujęciu nominalnym rośnie. Obserwowany spadek udziału szarej strefy w całkowitej wartości rynku kasyn i bukmacherów online nie wynika zatem z kurczenia się szarej strefy, a z szybszego wzrostu rynku legalnego. Analiza pokazuje, że sektor finansów publicznych, mimo nowelizacji prawa i wprowadzonych wraz z nią narzędzi przeciwdziałania szarej strefie na rynku hazardowym online, traci każdego roku setki milionów złotych z tytułu nieodprowadzonego podatku od gier, do których należałoby jeszcze dodać utracone dochody z CIT czy PIT – mówi dr Marek Rozkrut, Partner i Główny Ekonomista EY na Unię Europejską i region CESA, współautor raportu EY o szarej strefie na rynku kasyn i zakładów wzajemnych online w Polsce.
Świadomość polskich internautów na temat monopolu kasynowego w naszym kraju jest
znikoma. Aż 64% Polaków nie wie o tym, że Total Casino jest jedynym legalnie działającym
kasynem w Polsce – wynika z badania CXstream przygotowanego dla Stowarzyszenia Graj
Legalnie.
Udział kasyn online w całkowitym rynku legalnych kasyn i automatów do gier odnotował
bardzo silny wzrost pomiędzy rokiem 2018 i 2021. Wtedy też podwyższył się on z 0,6% do
49,4%, a tym samym okresie wzrósł on średnio w UE 6,1% do 29,4%. Przełomowym
momentem dla polskiego legalnego rynku kasyn online było uruchomienia Total Casino. To
właśnie wtedy zaczął on szybko wzrastać. Roczne przychody netto monopolisty z tej
działalności zwiększyły się o 98% między 2019 a 2020 r. oraz o 103% między 2020 i 2021 r.
(Nie) tylko monopolista
Jak wynika z danych CXstream, w 2022 r., aż 64% osób korzystających z kasyn online
zadeklarowało, że nie wie o tym, że Total Casino jest jedynym legalnym kasynem w Polsce.
Jednocześnie, co dziesiąta osoba korzystających wyłącznie z nielegalnych usług kasyna w
internecie przyznała, że miała świadomość, że robi to u operatora bez polskiej licencji.
Odsetek ten wzrasta w przypadku osób, które korzystały zarówno z legalnych i nielegalnych
operatorów (30%).
„Obecnie w Polsce, mamy jedno internetowe kasyno zarządzane przez monopolistę, czyli Totalizator Sportowy. Należy jednak pamiętać, że istnieje co najmniej kilkadziesiąt kasyn na licencjach „offshore”, które działają nielegalnie i nie są regulowane polskim prawem – mówi Paweł Sikora, prezes Stowarzyszenia Graj Legalnie. – W większości krajów Unii Europejskiej, prawodawcy umożliwiają miejscowym bukmacherom prowadzenie kasyn online. W naszej ocenie, to najbardziej korzystny model funkcjonowania rynku. Efektem takich działań w Polsce, powinno być istotne ograniczenie szarej strefy, tj. zgodnie z analizą EY Polska – spadek wartości przychodów netto w szarej strefie o 540 mln PLN (tj. o 67%). Dochody z podatku od gier wzrosłyby o 270 mln PLN. To jedyne słuszne rozwiązanie – dodaje Sikora.