Kamil Niewiatowski, Country Manager Raiffeisen Digital Bank AG na Polskę, w komentarzu eksperckim czym jest 'Era Open Banking’ i jakie ma to przełożenie na banki oraz klientów.
W dzisiejszej sytuacji rynkowej, kiedy szybko postępująca technologia stale ewoluuje kierując nas w stronę „cyfrowego świata”, sektor finansowy, a co za tym idzie my – użytkownicy, zmieniamy perspektywę i doświadczamy znaczących modyfikacji. Obecnie, w mojej opinii, jednym z najbardziej innowacyjnych rozwiązań, które rewolucjonizuje w znaczący sposób to, jak banki i klienci korzystają z usług finansowych, jest Open Banking, czyli otwarta bankowość. Ta koncepcja Open Bankingu, która narodziła się w odpowiedzi na rosnącą wymianę danych i potrzebę natychmiastowego porównywania ofert, doprowadziła do transparentności i otwartości w sektorze bankowym poprzez zastosowanie nowoczesnych technologii. Już dziś staje się coraz bardziej powszechna i wydatnie wpływająca na rzeczywistość i przyszłość usług finansowych.
Czym jest Open Banking?
Open Banking to praktyka bankowa, która polega na udostępnianiu przez banki danych finansowych klientów za ich zgodą innym bankom lub podmiotom trzecim poprzez zastosowanie interfejsów programowania aplikacji (API). Oznacza to, że klienci mogą zezwolić na dostęp do swoich danych finansowych bankom, instytucjom finansowym czy fintechom, aby te w łatwy i szybki sposób pozyskały dane konieczne do zaoferowania im produktów dopasowanych do ich potrzeb. Idea ta ma na celu umożliwienie większej interoperacyjności między różnymi podmiotami w sektorze finansowym, co z kolei sprzyja innowacjom i konkurencji, a ta powinna się przekładać na korzyści dla klientów.
Tło regulacyjne
Początki Open Bankingu można śledzić w różnych inicjatywach regulacyjnych, takich jak Dyrektywa (UE) 2015/2366 w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego (PSD2). PSD2 weszła w życie w 2018 roku i reguluje otwarcie systemów bankowych na zewnętrznych dostawców usług płatniczych poprzez udostępnienie interfejsów API. Aktualnie opracowywany jest kształt kolejnej wersji tej regulacji – Dyrektywa w sprawie usług płatniczych PSD3. PSD3 najprawdopodobniej wprowadzi bardziej rozległe przepisy dotyczące Wzmocnionej Autentykacji Klienta (SCA) oraz bardziej rygorystyczne zasady dostępu do systemów płatniczych i informacji o kontach. Ma także chronić prawa konsumentów i dane osobowe, jednocześnie poprawiając konkurencję w branży płatności.
Nowe propozycje obejmują również nowe Rozporządzenie dotyczące Usług Płatniczych (PSR), które będzie bezpośrednio stosowane w państwach członkowskich UE. Dotychczas nie ustalono jasnego harmonogramu wdrożenia PSD3 i PSR. Wersje ostateczne mogą być dostępne pod koniec 2024 roku. Państwa członkowskie zazwyczaj otrzymują 18-miesięczny okres przejściowy, co sugeruje, że PSD3 i PSR mogą wejść w życie około 2026 roku.
Wyzwania i możliwości
Warte podkreślenia jest to, że dla sektora bankowego Open Banking przynosi zarówno wyzwania, jak i nowe możliwości rozwoju. Jednym z głównych wyzwań jest zapewnienie bezpieczeństwa danych klientów. W miarę udostępniania danych finansowych poprzez API konieczne jest zapewnienie odpowiednich środków bezpieczeństwa, aby chronić te informacje przed cyberatakami i nieuprawnionym dostępem.
Jednakże, mimo tych wyzwań, Open Banking otwiera także drzwi do wielu nowych praktycznie nieograniczonych możliwości. Banki mogą wykorzystać dostęp do danych finansowych klientów, aby oferować spersonalizowane produkty i usługi, lepiej zrozumieć potrzeby samych klientów. Ponadto, otwarcie systemów bankowych na zewnętrznych dostawców usług płatniczych może prowadzić do powstania kolejnych innowacyjnych rozwiązań płatniczych i finansowych, które przyniosą korzyści zarówno klientom, jak i samym instytucjom bankowo-finansowym.
Konkretne przykłady wdrożeń Open Bankingu
Dzięki zastosowaniu innowacyjnych narzędzi finansowych firmy mogą wykorzystać dane udostępnione przez Open Banking do tworzenia nowoczesnych rozwiązań, takich jak aplikacje do analizy wydatków, budżetowania czy automatycznego oszczędzania. Wykorzystanie rozwiązań Open Bankingu powoduje, że firmy mogą łatwiej współpracować a co za tym idzie integrować się ze sobą, co z kolei może prowadzić do zwiększonej konkurencji na rynku. A to z kolei może przynieść korzyści dla klientów poprzez zastosowanie zaawansowanych systemów porównywarek, finalnie przekładając się na proponowanie lepszych ofert i usług.
Open Banking stwarza również nowe możliwości dla firm poprzez tworzenie i rozwój nowych modeli biznesowych opartych na wykorzystaniu danych finansowych klientów za ich zgodą i w zgodzie z obowiązującymi regulacjami.
Wpływ na klientów
Co ważne, w mojej opinii, dla klientów Open Banking oznacza większą wygodę, łatwiejszy dostęp do różnych usług finansowych oraz większą kontrolę nad swoimi danymi. Dzięki możliwości udostępniania danych finansowych innym firmom, klienci mogą korzystać z bardziej spersonalizowanych ofert finansowych, lepiej zarządzać swoimi finansami oraz łatwiej porównywać różne produkty inwestycyjne i usługi finansowe.
Perspektywy na przyszłość
Patrząc w przyszłość, idea Open Banking wydaje się obiecująca, ale już teraz wymaga dalszego rozwoju oraz dużych nakładów. Ta swoista inwestycja zakłada, że banki będą musiały kontynuować dostosowywanie się do nowych regulacji związanych z otwartą bankowością oraz inwestować w technologie i infrastrukturę, które umożliwią im wykorzystanie potencjału Open Banking. Ponadto, konieczne będzie dalsze budowanie zaufania klientów do bezpieczeństwa ich danych finansowych w kontekście otwartej bankowości.
Podsumowując, w mojej opinii, Open Banking to nie tylko nowa praktyka czy technologiczna innowacja, ale przede wszystkim zmiana paradygmatu myślenia o dotychczasowej bankowości w całym sektorze finansowym. Dzięki większej otwartości, transparentności i innowacyjności, Open Banking może przynieść korzyści zarówno bankom, jak i klientom, tworząc nowe możliwości dla rozwoju sektora finansowego. W niedalekiej przyszłości możemy spodziewać się dalszego dynamicznego rozwoju i ewolucji Open Banking, co będzie wymagać jeszcze większego zaangażowania ze strony banków, regulatorów oraz innych uczestników rynku finansowego.
